Centro de Urxencias de A Laracha | España | A Coruña. A Laracha | 2019
Ampliación do Centro de Saúde de A Laracha para construción dun Centro de Atención de Urxencias Extrahospitalarias.

O obxectivo era construír un edificio cun material de orixe natural cun proceso produtivo que, en relación a outros produtos industrializados, xenera menos residuos, require un baixo consumo enerxético, respecta a natureza e o medio ambiente e pódese dicir que é 100% renovable (de seguirse os protocolos de tala e replante que garantan a continuidade do ciclo), reciclable e reutilizable.

Proxectamos un edificio de madeira onde tanto os sistemas estruturais, como de pechamento, tabicaría e gran parte dos acabados se resolven mediante elementos tecnolóxicos de madeira maciza e derivados da mesma. Estes sistemas permiten un alto nivel de prefabricación e desenvolver un proceso completo de construción en seco.

Tívose en conta a eficiencia medioambiental do edificio, achegándonos aos parámetros de consumo case nulo.

O Centro de Atención de Urxencias Extrahospitalarias de A Laracha é un edificio de uso público sanitario ubicado dentro do núcleo urbano de A Laracha (A Coruña), nunha parcela cadrada de 717 m2, definida por dúas rúas que fan esquina, unha enorme medianeira pertencente a un edificio de vivendas e a fachada traseira do actual centro de saúde.

Era preciso proxectar un edificio que ademais do seu propio uso servise para ordenar o espazo circundante, establecer unha relación de escala cos edificios do contorno e á vez resolver as conexións precisas co centro de saúde, a medianeira e as vías públicas que lle dan servizo.

O edificio ten 613 m2 construídos distribuídos en dúas plantas. A súa volumetría, en forma de L, pégase á medianeira existente, tratando de reducir a súa presenza, á fachada sur do actual centro de saúde, buscando facilitar a conexión con el. Deste xeito liberamos espazo na parcela para o acceso dando lugar a un pequeno xardín que permite conservar un magnífico exemplar de chopo branco (Populus alba).

Ao edificio accédese a través dun cortaventos de grande transparencia que funciona como regulador térmico.

O vestíbulo de entrada é a parte representativa e lugar de acollida dos usuarios. Desenvólvese arredor dun patio exterior que comparte co centro de saúde existente e é punto de contacto visual entre ambos edificios que aquí se transforman nun. A luz e a vexetación entran desde o exterior e funcionan como filtro, como elemento de transición, suavizando a contorna, controlando o soleamento e as vistas. Contribúe este patio á diversidade do espazo e acompaña a comunicación interior co centro de saúde actual.

Para este hall amplo e luminoso, buscamos unha boa adecuación entre función e confort, tanto no uso do mesmo como a nivel perceptivo. Por tanto empregamos materiais naturais, nobres: paramentos de entaboado de madeira de carballo e estrutura de madeira laminada de abeto, que neste caso queda vista.

O pavimento resólvese mediante unha lámina continua de PVC, buscando minimizar o número de xuntas para percibilo como un único plano que procurará unha unidade visual nesta parte do edificio.

A zona de espera aparece como unha rótula entre os espazos de comunicación. A continuación organízanse as consultas, oficios e almacén de medicamentos. Traballamos nestes espazos con materiais continuos en teitos, paramentos e chans.

A planta primeira acolle os espazos de uso restrinxido ao personal sanitario. Desenvólvese ao longo dun corredor distribuidor que ordena e dá acceso a unha sala de descanso, aseos, vestiarios e dormitorios.

Tres ocos abren esta zona privada cara un espazo axardinado sobre a cuberta da planta baixa.

Nesta zona de uso non sanitario, modificamos os criterios de confort, que pasan de primar a eficiencia hixiénica a buscar un ambiente máis doméstico. Traballamos con chans de tarima maciza de carballo en salas, dormitorios e corredores. Nos aseos utilízase o PVC como único material continuo en parede e chan.

No que se refire á contorna inmediata, acondicionamos o espazo baleiro de parcela con xardíns en montículos, por un lado para a protección da árbore existente, separándoa así das zonas de circulación; e por outro, para crear unha barreira verde diante das fiestras das consultas, procurando a privacidade destes espazos.

 

Co desenvolvemento deste proxecto constatamos que é posible cambiar as propostas tradicionais de aceiro e formigón en edificios públicos, substituíndoas por un sistema completo de elementos tecnolóxicos de madeira e derivados. E comprobamos como ditos sistemas se adecúan a edificios ambiental e economicamente sostibles.

A viabilidade económica deste edificio compleméntase cun bo comportamento térmico e co conseguinte aforro que suporá durante a súa vida útil. E, ao final da mesma, pola facilidade da súa eventual desmontaxe e a posibilidade de reutilización dos seus elementos ou reciclaxe dos mesmos.

Por outra parte, valorouse moi positivamente o impacto do edificio de madeira sobre os usuarios dos servizos sanitarios pola sensación de confort que aporta e polo entorno seguro, saudable e acolledor que crea.

DATOS
 

Proxecto:
Ampliación do Centro de Saúde de A Laracha para construción dun Centro de Atención de Urxencias Extrahospitalarias.

Promotor:
SERGAS (Servizo Galego de Saúde)

Estado:
Concurso 2016
Proxecto 2017
Finalizado 2019

Situación:
A Laracha. A Coruña. España

Premios:
Premios de Arquitectura e Rehabilitación de Galicia 2020 _ Mención Sustentabilidade

XIX Premios COAG _ Mención Edificios de Nova Planta

CRÉDITOS
 

Arquitectas directoras:
Cristina Ezcurra
Cristina Ouzande

Arquitectos:
Sandra Arcos
Diego Lucio

Deseñador de interior:
Julio Pedreira